رادیاتور ماشین چیست؟ + مهم‌ترین علایم خرابی رادیاتور

تصور کنید هر بار که سوار ماشین خود می‌شوید، احتمال این قضیه وجود دارد که هر لحظه ماشین شما دچار حریق و آتش‌سوزی شود. حال چرا چنین شرایطی برایتان رخ نمی‌دهد؟ دلیل آن وجود سیستم خنک‌کننده خودرو و در راس آن رادیاتور ماشین است.

رادیاتور اصلی‌ترین قطعه در سیستم خنک‌کننده موتور خودرو است که وظیفه از بین بردن حرارت ناشی از برخورد و اصطحکاک میان قطعات مختلف موتور را بر عهده دارد. به دلیل وجود همین قطعه است که خودرو شما پس از پیمایش مسیری کوتاه دچار حریق نمی‌شود و امکان رانندگی را به شما می‌دهد.

در این مطلب از سایت عظیمی شاپ قصد داریم به معرفی رادیاتور ماشین، نحوه عملکرد آن و مهم‌ترین علائم خرابی این قطعه مهم بپردازیم.

رادیاتور خودرو چیست؟

اصلی‌ترین قطعه در سیستم خنک‌کننده موتور را می‌توان رادیاتور ماشین دانست. این قطعه در قسمت جلوی موتور و در پشت سپر قرار گرفته است و جنسی آلومینیمی دارد. ساختار کلی رادیات به شکل مجموعه‌ای از لوله‌های کوچک و خطوط جداکننده برای جریان هوا و آب، پره‌های دفع حرارت و فن خنک‌کننده است که تمامی این اجزا در کنار هم و با تلفیق سایر قطعات سیستم خنک‌کننده موجب کاهش دمای آب موتور و کم شدن حرارت خودرو می‌شود.

جالب است بدانید که یکی از دلایل اصلی خرابی موتور و سرسیلندرها، عدم کارکرد صحیح رادیاتور ماشین و سیستم خنک‌کننده است. به همین دلیل است که حفظ سلامتی این قطعه اهمیت بسیاری در سلامت کلی موتور ماشین دارد.

رادیات انواع مختلفی دارد اما پرکاربردترین آن که در بیشتر خودروهای سواری استفاده می‌شود رادیاتورهای آلومینیومی هستند. بازده مصرفی رادیاتور آلومینیومی بسیار بالاتر از سایر مدل‌ها بوده و جهت‌دهی لوله‌ها در آن به منظور حرکت آب مناسب‌تر است.

نحوه عملکرد رادیاتور ماشین

همانطور که گفتیم عملکرد صحیح رادیاتور ماشین نقش مهمی در حفظ سلامت موتور دارد، حال این عملکرد بایستی به چه صورت باشد؟ رادیات در سیستم خنک‌کننده به عنوان یک مبدل عمل می‌کند به این صورت که با روشن شدن موتور اتومبیل، واتر پمپ مایع خنک‌کننده موجود در منبع آب رادیات را به داخل موتور مکش داده و در آن‌جا این مایع با جذب حرارت‌های ناشی از فعالیت موتور به مرور داغ می‌شود و به سمت ترموستات حرکت می‌کند.

آب تا زمان رسیدن به دمای مورد نظر پشت ترموستات جمع شده و پس از آن با باز شدن دریچه ترموستات آب از آنجا به سمت مجاری داخلی رادیاتور کشیده می‌شود. آب داغ از لوله‌های جاری در داخل رادیات عبور کرده و حرارت آن به پره‌ها می‌رسد. پره‌های داغ شده نیز با کمک فن خنک‌کننده در جلو رادیاتور، در کمترین زمان گرمای موتور را به هوا انتقال می‌دهند و آب درون رادیات را خنک می‌کنند.

عملکرد این قطعه به صورت یک چرخه تکرار می‌شود، به این صورت که پس از خنک شدن آب جاری در لوله‌ها، آب رادیاتور دوباره به کمک فشار ایجاد شده توسط واتر پمپ دوباره به داخل موتور کشیده می‌شود و همان فرآیند انجام می‌شود.

مهمترین علائم خرابی رادیاتور خودرو

رادیاتور بخش جدایی ناپذیر از سیستم خنک‌کننده خودرو است و نقش آن نیز در کارکرد خودرو مشخص است. حساسیت کار این قطعه موجب شده تا احتمالات بسیاری برای خرابی آن وجود داشته باشد. تشخیص دادن مشکلات مربوط به رادیاتور خودرو کار چندان سختی نیست و تنها با توجه کردن به چندین نکته که در ادامه به توضیح آن‌ها می‌پردازیم، می‌توان از وجود ایراد و خرابی در رادیاتور خودرو اطلاع پیدا کرد.

بالا رفتن حرارت موتور

وظیفه اصلی رادیاتور کاهش دمای موتور است، پس زمانی که دمای ماشین بالا برود نشانه‌ای واضح بر خرابی این قطعه است. اگر خودروی شما به طور مداوم به خصوص در شرایط عادی بیش از حد گرم می شود یا عقربه آمپر آب ماشین در درجه بالاتری از حد میانه آن قرار می‌گیرد، بهتر است در اسرع وقت به مکانیک مراجعه کرده و وضعیت رادیات خودرو را بررسی کنید.

گرفتگی رادیاتور ماشین

آب استفاده شده در منبع انبساط خودرو معمولا رسوباتی از خود به جای می‌گذارد. به‌ مرور زمان این رسوبات درون لوله‌های رادیاتور جمع شده و مسیر عبور آب را مسدود می‌کند. این اتفاق موجب می‌شود که آب درون رادیاتور آن طور که باید خنک نشود و باعث بالا رفتن دما خودرو شود.

این موضوع می‌تواند تبعات بدتری نیز داشته باشد؛ اگر این گرفتگی رفع نشود فشار بیش از حدی به بدنه رادیاتور وارد می‌شود و احتمال سوراخ شدن و نشتی آب از درزهای آن وجود دارد. بنابراین پیش از بروز این مشکلات بهتر است سالانه با استفاده از شوینده‌های مخصوص جلوی گرفتگی لوله‌های رادیاتور را بگیرید.

نشت مایع خنک کننده

همانطور که در بخش مربوط به عملکرد رادیاتور ماشین توضیح دادیم،مایع خنک‌کننده با مکش واتر پمپ وارد موتور می‌شود، در شرایطی که رادیات سوراخ شده باشد یا مشکل دیگری در لوله‌های آن ایجاد شده باشد، نمی‌تواند چرخه عبور مایع خنک‌کننده را فراهم کند و آن را پس می‌دهد.

این اتفاق معمولا زمانی که خودرو در حالت پارک قرار دارد، رخ می‌دهد و در هر صورت این مشکل باید در اسرع وقت برطرف شود چرا که ممکن است باعث افزایش دما و خرابی موتور نیز شود.

تغییر رنگ مایع رادیاتور

مایع خنک‌کننده خودرو اغلب به رنگ سبز، زرد یا نارنجی است. این مایع بایستی به صورت آزادانه در سیستم خنک‌کننده و لوله‌های رادیات حرکت کند و زمانی که لوله‌ها دچار گرفتگی، خوردگی و یا زنگ زدگی باشند، رنگ این مایع نیز تغییر می‌کند یا بر غلظت آن افزوده می‌شود.

این اتفاق بعث از بین رفتن خاصیت این ماده و در نهایت عدم کارکرد صحیح رادیاتور خودرو می‌شود. در این شرایط اگر مایع خنک ‌کننده قدیمی است، شستشوی مایع خنک‌کننده را امتحان کنید، اما اگر مایع جدید است و دچار تغییر رنگ شدید شده است، خوردگی قابل توجهی در سیستم خودرو شما وجود دارد.

آسیب دیدگی پره‌های رادیاتور

یکی از مشکلات رایج در رادیاتورها خرابی پره‌ها است. خم شدن یا شکستگی پره‌های فن نیز باعث خرابی رادیاتور ماشین می‌شود و در عملکرد آن تاثیر بسیاری میزارد. تصادفات رانندگی، برخورد اجسامی مانند سنگ و شن به پره رادیات و یا کیفیت نامناسب قطعه موجب چنین اتفاقی می‌شود.

در شرایطی که میزان تاب برداشتن پره‌ها کم باشد، به ‌راحتی با استفاده از یک انبر می‌توانید آن‌ها را صاف کنید. اما اگر آسیب دیدگی شدید باشد، بهتر است قطعه را تعویض کنید.

چه زمانی باید رادیاتور خودرو را تعویض کنیم؟

اگر به علایم ذکر شده در این مطلب توجه دشته باشید، هیچگاه دچار مشکلات شدیدی در رابطه با رادیاتور ماشین خود نخواهید شد؛ با این حال این قطعه جزو قطعات مصرفی خودرو است و بهتر است قبل از بروز آسیب‌های جدی نسبت به تعویض آن اقدام کرد.

تعویض رادیات بستگی به مدل خودرو، نوع رانندگی و شرایط آب و هوایی محیط دارد اما به صورت کلی زمانی که رادیاتور ماشین شما سوراخ شده باشد و بدنه آن آسیب دیده باشد دیگر بایستی آن را تعویض کرد چرا که قطعه قدیمی دیگر کارکردی در سیستم خنک‌کننده ماشین ایفا نمی‌کند.

جمع بندی نهایی

در این مطلب به معرفی رادیاتور ماشین و ‌بررسی علائم و دلایل خرابی این قطعه پرداختیم. رادیاتور ماشین از مهم‌ترین اجزای فنی موتور به‌حساب می‌آید که خرابی آن می‌تواند بسیار پرهزینه تمام شود، بنابراین بهتر است توجه بیشتری به آن داشته باشید.

اگر شما نیز نگران سلامت خودرو خود هستید و در جستجوی خرید بهترین قطعات خنک‌کننده خودروهای پیکاپ، رونیز و ریچ هستید، فروشگاه عظیمی شاپ بهترین مرجع تهیه قطعات مصرفی این خودروها در ایران است.